Javier Cercas: Żołnierze spod Salaminy – Galeria "Format"
Powieść opowiada o prawdziwym wydarzeniu z okresu wojny domowej w Hiszpanii.
Javier Cercas zwraca się ku bolesnej historii hiszpańskiej, by podzielić się z czytelnikiem ważnymi spostrzeżeniami dotyczącymi ludzkiej prawości i litości. W styczniu 1939 roku wycofujący się ku granicy francuskiej republikanie rozstrzelali 50 więźniów. Był wśród nich ideolog i współzałożyciel Falangi, pisarz Rafael Sanchez Mazas, który cudem uniknął kul. Jeden z poszukujących go żołnierzy pozwolił mu uciec. Po pewnym czasie Mazas został ministrem w pierwszym rządzie generała Franco, a człowiek, który darował mu życie, zniknął w mrokach historii. Ten prawdziwy epizod z ostatnich tygodni hiszpańskiej wojny domowej jest opowieścią o pojednaniu, o historii zniekształconej przez pamięć i mit.
Wyraźnie zarysowują się w niej trzy ważne elementy - bunt wobec zapomnienia, sprzeciw wobec kłamstwa w historii i wobec śmierci. Po latach pisarz usiłuje poskładać elementy układanki, pełnej sprzeczności. W tych poszukiwaniach, oprócz prawdy, usiłuje odnaleźć samego siebie.
