Joanna Bator : Piaskowa Góra.

Utworzono: poniedziałek, 05 grudzień 2011

Joanna Bator urodziła się w 1968 roku. Absolwentka wrocławskiego kulturoznawstwa i Szkoły Nauk Społecznych, jest adiunktem w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, gdzie od 1999 roku pracuje w Zespole Psychoanalizy i Badań nad Kategorią "Gender" w Filozofii Współczesnej.

Jako stypendystka programu Tempus, Fundacji Kościuszkowskiej i rządu japońskiego pracowała kolejno na uniwersytetach w Londynie, Nowym Jorku i Tokio.

Autorka prac naukowych, esejów, powieści i opowiadań. Publikowała m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Twórczości”, „Czasie Kultury”, „Tygodniku Powszechnym”, „Kulturze i Społeczeństwie”. W magazynach „National Geographic” i „Voyage” pisze o swoich podróżach.

W roku 2002 ukazała się jej pierwsza powieść, „Kobieta”, dwa lata później – znakomicie przyjęty i nagradzany tom zapisków z pobytu w Japonii, „Japoński wachlarz”. Jej najnowsze powieści to „Piaskowa Góra” i „Chmurdalia”.

 

„Piaskowa Góra”, wybrana przez nas lektura do dyskusji, ma swój początek w latach 70-tych ubiegłego wieku w nowoczesnym blokowisku Wałbrzycha. To kolejna historia o pogmatwanych ludzkich losach, miłości, która trafia na zły czas, nienawiści do Innego, o winie i odkupieniu, o niemożności ucieczki przed przeszłością. Widok na Polskę z perspektywy Babelu – największego bloku na Piaskowej Górze, to spojrzenie w samo sedno tego, kim jesteśmy. Joanna Bator w mistrzowskim stylu rozlicza się z prawdą o życiu kobiet w czasach największej polskiej zawieruchy. Przeciętnym życiorysom matek, żon, sąsiadek i córek dodaje szlachetności. Proza niezwykle autentyczna, wyrazista i zajmująca.

 

 

Po lekturze „Piaskowej Góry” Joanny Bator przyznałyśmy, że od dawna nie było tak interesującej książki w naszej literaturze. Na długo w pamięci pozostanie jej specyficzny rytm, brzmienie i smak narracji.

„Piaskowa Góra” to rozległa opowieść o mieszkańcach Wałbrzycha. Zwróciłyśmy szczególną uwagę na fakt, że kobiety pełnią w niej wyjątkową rolę. Urodzona przed wojną Zofia ze wsi Zalesie, jej córka Jadwiga, która wyemigruje po wojnie do Wałbrzycha, babcia Halina oraz najmłodsza Dominika. To one kierują losami rodziny, nadają jej charakter, muszą być silne za siebie i swoich mężów.

Piaskowa Góra zawiera wiele ciekawych spostrzeżeń natury socjologicznej. Te tematy był nam szczególnie bliskie i ożywiły dyskusję. Jedna z uczestniczek spotkania, będąca kiedyś mieszkanką Wałbrzycha, przywołała swoje wspomnienia z tamtych lat. Dla niej książka wydawała się literacką wersją tego, co sama doświadczyła. To tylko potwierdziło wrażenie, że proza Joanny Bator jest autentyczna i niezwykle wyrazista.

Nie bez znaczenia jest również kontekst historyczny powieści, obejmujący trzy dekady, w tym dwadzieścia lat siermiężnego PRL-u – wszyscy doskonale pamiętamy ten czas. Zwróciłyśmy uwagę, że autorka nie koloryzuje minionego ustroju, ale bardzo przekonywująco portretuje tamten okres i ludzi, nie szczędząc czułości, ale i swoistego sarkazmu.

Jak ukształtuje się osobowość Dominiki, jaką będzie kobietą, czy nie pogubi się w czasach przemiany i jak pokieruje swoim losem? Na te pytania, miejmy nadzieję, znajdziemy odpowiedź w „Chmurdalii”, drugiej części „Piaskowej Góry”. Z pewnością również świetnie napisanej. Zapraszamy do lektury!

Odsłony: 8099